Zdecydowanie dominuje w Gruzji Prawosławie, które deklaruje ok. 84 % społeczeństwa, które należy do Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego, na którego czele stoi patriarcha nominalnie przyporządkowany do Konstantynopolu. Mieszkańcy graniczącej z Turcją Adżarii wyznają Islam (ok. 10 %). Oprócz tego w Gruzji spotkamy się z członkami Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego, Żydami, Katolikami, Świadkami Jehowy, Baptystami i Staroobrzędowcami.
Struktura religijna kraju w 2010 roku według Pew Research Center (*wikipedia):
- chrześcijaństwo – 88,5% lub 89,3% (prawosławie i Kościół Ormiański – 87,8%, katolicyzm – 0,8%, protestantyzm – 0,4%)
- Świadkowie Jehowy – 0,5% (2016)
- islam – 10,7%
- brak religii – 0,9%
- inne religie – 0,1%
Gruziński Kościół Prawosławny (gruz. ქართული მართლმადიდებელი და სამოციქულო ეკლესია)
Jest to jeden z kanonicznych kościołów prawosławnych, będący zarazem jednym z najstarszych kościołów chrześcijańskich. Warto zaznajomić się z jego obszerną historią, ale moim celem nie jest teraz by ją przedstawiać. Chciałam skupić się na tym co jest teraz. Gruziński Kościół Prawosławny liczy w tej chwili około 5 mln wiernych. Ok. 3,7 mln to mieszkańcy Gruzji.
Cerkiew prawosławna
Podczas zwiedzania Gruzji zapewne zwiedzisz niejedną cerkiew. Zwróć uwagę na jej plan budowy. Najczęściej spotykanym symbolem wykorzystywanym przy budowie cerkwi jest prostokąt (symbol arki oraz życia na łodzi), krzyża (symbol śmierci i zbawienia), koło (symbol wiecznego trwania, nieskończoności).
Wnętrza cerkwi prawosławnych cechuje wiele symboli i ikon. Warto zwrócić uwagę, że często nie ma ławek, dzięki czemu istnieje większa swobodna przemieszczania się. Ceremonie zaś we wnętrzu cerkwi mają zaś swój nietypowy charakter.
Katedra Bagrati w Kutaisi
Wnętrze dzieli się na przedsionek, nawę i ołtarz. Prezbiterium czyli ołtarz to najważniejsze miejsce. Jest on skierowany na wschód na pamiątkę znajdującego się tam kiedyś rajskiego ogrodu oraz miejsca narodzin Jezusa Chrystusa
Ściany części środkowej pokryte są ikonami zawieszonymi lub umieszczonymi na półeczkach. Do części ołtarzowej mogą wchodzić tylko mężczyźni.
Monaster lub monastyr
Jest to tradycyjna nazwa dla klasztorów w Kościołach wschodnich. Zazwyczaj obok części sakralnej znajduje się zabudowanie gospodarcze, przeznaczone jako część mieszkalna dla zakonników.
Monastyr na Dawit Garedża
Jak się zachować podczas zwiedzania cerkwi i monastyru?
Nie wolno nam wejść do środka bez zakrycia ramion, nóg oraz głowy przez kobiety. Mężczyźni powinni nosić długie spodnie, kobiety zakryć także nogi (często są specjalne chusty zakrywające nogi dostępne przed wejściem do cerkwi – w niektórych miejscach mimo posiadania długich spodni przez kobiety owinięcie się taką specjalną „spódnicą” na nogi jest obowiązkowe). Mężczyźni powinni zdjąć nakrycie głowy, a kobiety zasłonić włosy chustą. Dobrze widziane są bluzki z długim rękawem u obu płci.
Odpowiedni strój przed wejściem do świątyni prawosławnej
Pamiętajmy, że w wyznaniu prawosławnym „ceremonia” ma całkowicie inny przebieg niż u nas. Już samo wejście do cerkwi, modlitwa przed ikoną i zachowanie wiernych jest całkowicie inne niż w katolicyzmie, dlatego zwiedzając uszanuj wyznanie wiary innych. W środku NIE WOLNO robić zdjęć. Pamiętaj także by nie rozmawiać, nie żuć gumy, nie przechodzić bezmyślnie pomiędzy ikonami, gdzie modlą się wierni. W świątyni należy zachować absolutną ciszę. Pamiętaj by wyłączyć telefon komórkowy.
Ważne by dostosować zachowanie i ubiór do miejsc świętych w Gruzji. Pamiętaj także, by nie gapić się na nikogo i analizować jego zachowania, które będzie odmienne od twoich zachowań podczas modlitwy.
Obserwatorium podróży 